Ikayuqtiuyuq
Ikayuqtiuyuq huliyut ihuatqiamik akhuuqtuq talvunga, ikayuqtumik pitquiqupluniluuniit pidjutikhaq inukmut, pipkaidjutiuyuq, aadlangurninnganulluuniit maligamik. Ikayuqtiuyuq uqautigiyuq kinamullikiaq ikayuqtuqluuniit inukmut uqariami inminik.
Nakuutqiaq Nakurudjutinga Nutarap
Una ihumaliurut, hivituyuq, pipkaidjutauyuq inirniinut ihivriuriami ihumaliurutihimayuq nutaramik. Ihumaliuriami piyuq nakuutqiaq nakurudjutinganut nutarap imaatut ittuq nutarap nakurudjutinga qitqani ittuq ihumaliurninnganut inmimut – imaatuungittuq nakuutqianguninnganut inirnimut kavamamulluuniit.
Kingulliqpaanga tikinnahuarutinga aturiami una ihumaliurut naunairiami nutaraq inuulrammiiqluuniit kingulliqpaanga aaniqtailininnga nakurudjutingalu. Tamna Nunaryuami Katimayiit Katimayut Pilaarutinginnut Nutaqqat uqaqtuq kavamatkut ihumagiyakhaat nakuutqiaq nakurudjutinga nutarap ihumaliuliraangata nutaqqanut. Tamna Katimadjut naunaiyaqtaalu angayuqqaat maliktakhaallu nakuutqiat nakurudjutingit nutarap nutaqqiqigiami.
Amigaittut ihumaalutigiyauyut ikayuqtuq naunaiyariami nakuutqiat nakurudjutingit nutaqqap kituuyaakhaa. Hapkuat ilaliutittaaqtuq (kihimi kikliqangittut ukununnga):
- hunamik nutaraq uqaqtuq ihariagiyanganik (tuniyuq aktikkulaanganik)
- nutaraq qayangnaittumi ittuq
- nutaqqap pilaarutinga pitquhiminut ilaminut piqatigiiktuq
- nutaqqap pilaarutinga aaniaqtailiniqmut
Aktikkulaanga
Quviagilugu nutaqqap angikliyuumiqtuq aktikkulaanga akhuurutauyuq ihumaliurut uumani Nunaryuami Katimayiit Katimayut Pilaarutinginnut Nutaqqat, Tamna ihumaliurut ilitariyaa nutaqqap aktikkulaanga inmiknik ihumaliuriami angikliyuq kayumiittumik inirninnguliraangamik. Tamaita nutarap apqutaa iluittumut, inirniit inmikkuurniq aadlatqiittuq naunaiyaqtukhaugaluaqlut tamarmiknut ukiunganit qanuqtutlu inirninguliqtumi. Tamna ihumaliurut pitquyaalu kavamatkut angayuqqaangillu aadlanguqtiqhimmaaqtakhait ikayurninnga tunigiami nutaraq piyuq nutaqqap angikliyuumiqtuq aktikkulaanganit.
Nutaraq
Tamna Havaktiuyut Nutaqqanut Inuulrammiinullu Maliganganut ilitariyaa nutaraq inuuyumik ukiuqaqtuq 16 ataani.
Nutaranut Inuurammiinullu Igluqpanga
Titiraqhimayumi RCY Maligangani, igluqpat ilaliutiyut tamaita tunngaviuyut tuniyut ikayuutikhat nutaqqanut inuulrammiinullu titiraqhimayumi maligami Nunavunmit piyuqluuniit ihuinaaqtut apirhuutigiyauyunut. Igluqpat ilaliutiyut sikuurvikmik, aaniarvikmik, aqhaaqhimayunut munaqtiuyunik itiqtauviillu. Ilaliutiyullu nutaqqiqiviinik piqaqtut Nunavut Kavamatkunnit pihimayut laisikhanganik aulapkaigiami.
Qayangnaqtumik Aaniqtuqaqtuq
Aaniqtaukpat tuqutauttaaqtuq inukmik hivituyumik akuniraalukmikluuniit aanirutinga qanuritaakhaanik inuup.
Tikkuaqtauhimayuq Piyunnautinga
Tikkuaqtauhimayuq piyunnautinga timiqutigiyauyuq ilitarihimayuq uumani Titiraqhimaninngani A RCY Maligangani. Tamna Havaktiuyuq havaalik piyunnautiliklu ilauyuq hapkunani timiqutigiyauyuni, ukunatitut Havaktiuyuq piqaqtuq Nunavut Kavamatkunni havakvingani. Tamainni qaritauyap pulaarvingani, uqaraangapta kavamatkut havakvinganik, uqaqtugullu tikkuaqtauhimayut piyunnautinut. Nutaat tikkuaqtauyut piyunnautit ilaliutihimayut hapkuninnga:
- Nunavunmi Ayuirhalirvik, Hanalirinirmut Havaaniklu Naunaitkutalirviuyut Katimayiit
- Havaamut Maliktakhamut Katimayiit
- Apirhuiliriyiitkut Katimayiit Nunavunmut
- Nunavut Ilihariaqpaalliviit
- Nunavunmi Igluliqiyiiryuakkut Kuapuriisingat
- Ihuinaaqtup Ayurhaqtipkaiyangit Ikayuutikhat Katimayiit
- Aulapkaiyiuyut laisiqaqtunut nutaqqiqiviit
- Ilinniaqtuliriyiit Katimayiit Nunallaani
- Malirutigiyauyut timiqutigiyangit sikuurviit, ilitariyauyut titiraqhimayumi 197 Ilinniaqtuliriyiitkut Maligangani
Kavamatkunni Havakvingit
Tamainni uumani qaritauyap pulaarvingani atuqtugut kavamatkut havakvinginnut uqariami Nunavut kavamangat havakvingit, avikturhimayut havakviuyut, havakviit tikkuaqtauyullu piyunnautingit (takulugu tainiit qanuriliurutinga hamna qaangani). Tamna tainiiq ilaliutihimangitaa Maligaliurvik inmikkuuqtutluuniit havaktingit ukunatitut Uqauhiliriniqmut Kamisinauyuq. Ilaliutingitaalu Kaantamiutaq, kaanatap kavamangaluuniit.
Inuit Nuatqatigiiknikkut Ukpiriyain
Inuit Nuatqatigiiknikkut Ukpiriyain qanuriliurutauyut ilaliutigiami qangaraaluknitat inuit ilihimayanginnik nutaamut pilugit ubluq tamaatlu atuinnaqtamiknik. Qangaraaluk inuit ilihimayangit unaluuniit inuit qaujimajatuqangit timiuyut ilihimaniqmik angikliyuumiqtuq taimaa avatqumayuq tausinik ukiunik. Ilaliutihimayuq ilihimaniq inuit iluani piqatigiikniqmut inmikkut, ilamiknut avatimullu.
Havaktiuyuq
Havaktiuyuq kinaliqaak tikkuaqtauyuq pigiamini uqariamiluuniit amigaittunut inuknut. Nunavuutim Havaktiuyut Nutaqqanut Inuulrammiinullu inuk tikkuaqtauyuq naunairiami kavamatkut havakvingit (takulugu tainiit qanuriliurutinga hamna qaangani) tuhaayaat ihumagiyangillu pilaarutingit inuulrammiit Nunavunmiutami. Tamna Havaktiuyuq pittaaqtuq avaliittumik ihivriuqtumiklu kavamatkut hulidjutingit, naunaipkaigiami inuknut piliuriamilu nakuuyumik pigiaqtitauyiinik. Aadla atuqtaunginnaqtut atiit uumunnga havaamut hapkuat Nutaqqanut Ikayuqtiuyuq, Ikayuqtiuyuq Nutaqqanut Inuulrammiinullu, Ihivriuqtiuyuq Ihuigiyauyunik Nutaqqanut unalu Nutaqqat Kamisinangat.
Pilaarutingit
Pilaarutingit hunavaluit tamaita inuit piqaqtukhat pittaaqtangilluuniit taimaa inuugiami inminik nakuuyumik ihumagigiamini nakuuyumiklu pigiamini. Nutarap pilaarutingit kangirhipkaiyuq uumani Nunaryuami Katimayiit Katimayut Pilaarutinginnut Nutaqqat. Tamna Katimayut piqaqtuq 54nik aadlatqiinik titiraqhimaninngit ilangilluu tamainni. Hapkuat titiraqhimaninngit ilitariyait amigaittut aadlatqiinguyut nutarap pilaarutinginnik. Naunaiqtaalu havaangit munariyakhangillu ilagiiktut kavamatkullu ikayuriami hapkuat pilaarutingit. Ilangit nutaqqap pilaarutingit Katimayuni hapkuninnga ilaliutihimayut:
- pilaarutiqarluni atiqaqluni kinauyaakhaaniklu
- pilaarutiqarluni niqiqattiaqhimaluni qayangnaittumiklu piluni
- pilaarutiqarluni, taimaa, munariyauyukhaq angayuqqaaminit
- pilaarutiqarluni ilihaqtukhaq
- pilaarutiqarluni ilauyukhaq ilamiknik, ilihaqluni inukmiulunilu inuuyukhaq
- pilaarutiqarluni hapummiyauyukhaq ningaqtunit
Tamaita titiraqhimaninngit Katimayiuyuni atayut. Avvalimaitaik aadlamit kinalu quulipkalimaitaa aadlamik. Kihimi, tamaita pilaarutingit, havaangit munariyangillu ihumagiyauyukhat ihumaliuliraangat ayurhautipkaiyuq nutaqqanik inuulrammiiniklu.
Nipinga Nutarap
Tamna Nunaryuami Katimayiit Katimayut Pilaarutinginnut Nutaqqat uqaqtaa tamaita inuulrammiit pilaarutilik uqarumayamiknik ihumagiyamiknik ihariagiyamiknikluuniit akhuurutauyunit ayurhaqtipkaidjutigiyanganik, maliklugu aktikkulaangani (takulugu tainiit qanuriliurutinga hamna qaangani). Tamna Katimayut naunaitpiaqtumik uqaqtuq kavamatkut ihumagiyakhaat humik inuulrammiiq uqaqtuq ihumaliulirumi inmikmut. Taimailiurumik, uqaqtugut ihumagiyaa nipinga nutarap.
Nipinga nutarap hivituyumik ihumaliurut. Pipkaidjutigiyaa ahinunngauniq ihumagiyanganik nutaqqat ittukhauyut hunavaluit inirniit ihumaliuqtamiknik. Kihimi ilitariyut ilaani inuulrammiit nakuutqiyauyut inuit uqariamiknik kitunik ihariagiyut nakurudjutikhanganut. Ihumagiuq nipinga nutarap akhuurutauyut tahapkunanut ihumaliuqtauyunut ayurhaqtipkaittaaqtaa inuulrammiinut inuutilluni.
Nipinga nutarap naunaiqtitaa nutaqqat ilauyumayuknaqhiyut ihumaliuqtunik kavamatkut piyut nutaqqanut. Ilitariyaat inuulrammiit piqaqtukhaugaluat qanuqtut tuniyaakhaamiknik ukununnga – maliquyangilluni – ihumaliurutinganik.
Inuulrammiit
Titiraqhimayumi Havaktiuyuq Nutaqqanut Inuulrammiinullu Maligangani, inuulrammiiq kinauyuq ukiulik 16mit 18mut. Kihimi, tamna Maligaq ilitariyaalu piinarialik talvani kinaliqaak avatqumayaa 18nik ihumagiyauyuq inuulrammiuyuq. Hapkuat ilaliutiyut inuulrammiuyuq ukiulik 19mit 21mut imaatut pikpat:
- apiqhiyuq piyuqluuniit ikayuutikhaminik titiraqhimayumi Ilinniaqtuliriyiitkut Maligangani pittaaqtuqlu titiraqhimayumi Maligami sikuuqtukhamik.
- apirhuqtauyukhaq ihuinaaqqat titiraqhimayumi Inuulrammiit Ihuinaaqtut Apirhuinikkut Maligananik unaluuniit Inuulrammiit Inuinaaqtut Maliganani huli ihuinaarutitaungitpat ihuinaarutitaugumiluuniit
- ihuinaarutitaukpat ihuinaarutinganik pihimatilluni Inuulrammiit Ihuinaaqtut Apirhuinikkut Maligananik uumaniluuniit Inuulrammiit Inuinaaqtut Maliganani iniqtingitaalu ihuinaarutinganik
- akuniraalukmik timimitigut, ihumamitigut, ilihimaniqmitigut timimitigutlu ayurhautiqarumi
Aadlattauq pingitkaluaqluni tamna inuk ukiuqaqqat 19mit 25mut piyuqlu hivuniqhimayumik ikayuutikhaminik titiraqhimayumi Nutaraq Ilagiiktullu Ikayuutikhat Maligangani. Tamna inuk ihumagiyaukpat inuulrammiuyuq titiraqhimayumi RCY Maligangani, maligatigut ikayuqtaaqtavut.